Συνέχεια περσινού άρθρου με παρόμοιο τίτλο και διαφορετικό περιεχόμενο…
«Εδώ Πολυτεχνείο» . . . Μετσόβιον Πολυτεχνείον (2018)
Ναι, η πρωθυπουργική εξαγγελία έγινε. ‘‘Ενοποίηση του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου με το Μετσόβιο Πολυτεχνείο, δίνοντας έτσι νέα ζωή στα Εξάρχεια’’. Πότε, όμως, η ιδέα θα γίνει πράξη; Η μεταφορά της Αρχιτεκτονικής Σχολής και η εξασφάλιση κονδυλίων ΕΣΠΑ, συνιστούν τις προϋποθέσεις. Υπομονή! Και να μην ξεχνάμε, ότι ο Βασίλειος Έξαρχος, ο Ηπειρώτης βιοπαλαιστής μπακάλης από την Κόνιτσα, με το παντοπωλείο που άνοιξε, Θεμιστοκλέους και Σόλωνος, έδωσε στην περιοχή την τοπωνυμία ‘Εξάρχεια’. Πού να φανταζόταν, ο ίδιος, ότι θα κατέληγε συνώνυμο της ανομίας!
Αύριο, λοιπόν, έχομε τη ‘‘Γιορτή του Πολυτεχνείου’’, ότι δηλαδή η 17 (του) Νοέμβρη 1973 οδήγησε στην πτώση της Χούντας. Πρόκειται για έναν νεοελληνικό μύθο με τον οποίον τρέφονται οι νεώτερες γενεές. Η πραγματικότητα είναι ότι η ‘‘εξέγερση’’ του Πολυτεχνείου συνέτεινε στο να αντικατασταθεί η Χούντα του Παπαδόπουλου από τη Χούντα του Ιωαννίδη. Η κυβέρνηση Μαρκεζίνη από την κυβέρνηση Ανδρουτσόπουλου. Και ο Παπαδόπουλος από τον στρατηγό Γκιζίκη, στην προεδρεία της Δημοκρατίας. Με όλα τα γνωστά επακόλουθα. Ίσως, με το ‘‘Πολυτεχνείο’’ να ανακόπηκε η πορεία προς μια κάποια πολιτική ομαλοποίηση και πολιτική κανονικότητα με την προκήρυξη ‘‘ελεύθερων’’ εκλογών που δρομολογούσε ήδη ο Μαρκεζίνης.
Όμως! ‘‘Χωρίς τον μύθο, κάθε μόρφωση χάνει τη φυσική της δύναμη, την υγιή και δημιουργική. Μόνον ένας ορίζων που αστροφέγγει από μύθους συμπληρώνει την ενότητα μιας ολόκληρης μορφωτικής εποχής’’, διατείνεται ο Νίτσε.
Αλλά, ο Κάντ, που έχει ως σήμα κατατεθέν την ένωση της ελευθερίας με το νόμο, μας τα λέει λίγο διαφορετικά, ‘‘Παρ’ ότι η ψευδαίσθηση φαίνεται αναγκαία, εγγεγραμμένη στην ανθρώπινη φύση, είναι σκόπιμο να την αποδομήσουμε, καθόσον σφετερίζεται την ικανότητα για γνώση και πρόοδο’’. Και θα προσθέσει, εκεί στην Κριτική του Καθαρού Λόγου, ‘‘Το ξύλο από το οποίο φτιάχτηκε ο άνθρωπος είναι τόσο στραβό ώστε δεν μπορούμε να φτιάξουμε από αυτό ίσιες σανίδες’’! Ίσως, όταν τα έγραφε, εκεί προς το τέλος του 18ου αιώνα, να είχε υπόψη του και τους νεοέλληνες, ή μόνον τους νεοέλληνες.
Ευτυχώς, ο Χέγκελ καλπάζει με άλλον φιλοσοφικό βηματισμό, ‘‘Δύο πράγματα με γοητεύουν, αφ’ ενός η Ελλάδα και το πρότυπο της αρμονικής πολιτείας, που συμφιλιώνει το καθολικό με το μερικό, και αφ’ ετέρου η Γαλλική Επανάσταση, ως αναγγελία μιας αποκατάστασης της όμορφης Ελληνικής ολότητας’’. Τι θα έλεγε ο ίδιος για τη σημερινή Ελλάδα;
Του το είπε ο Σάρτρ, ‘‘Είμαστε καταδικασμένοι να είμαστε ελεύθεροι’’. Πώς, όμως;
Ο Ρουσσώ κάτι ξέρει επ’ αυτού, ‘‘Άνθρωπε, μην αναζητείς τον υπεύθυνο του κακού. Εσύ είσαι αυτός. Το μόνο κακό που υπάρχει είναι εκείνο που εσύ κάνεις και εκείνο που εσύ υπομένεις’’. Και ο Ζαν-Ζακ θα υποθέσει και θα εικάσει, ‘‘Αν υπήρχε ένας λαός που ν’ αποτελείται από θεότητες, θα μπορούσε να κυβερνηθεί δημοκρατικά. Όμως, μια κυβέρνηση τόσο τέλεια δεν ταιριάζει στους ανθρώπους’’. Εμείς οι νέο-Έλληνες πάντως το σκεφτόμαστε . . . !
Λοιπόν, με τη βεβαιότητα ότι ‘‘ο άνθρωπος κάνει την ιστορία χωρίς να ξέρει ποια ιστορία φτιάχνει’’, το κλείνουμε με αγανάκτηση . . . φτάνει πια με τους νεοελληνικούς μύθους και τις μεταπολιτευτικές ψευδαισθήσεις. Υπάρχει και η ζώσα πραγματικότητα.
Το Καστελλόριζο, φερ’ ειπείν, αρχίζει να σηκώνει μεγάλο εθνικό βάρος, και θα χρειαστεί την ‘‘παρουσία’’ όλων μας! Η ‘‘εξάρτυση του πολεμιστή’’, όσο ισχυρή και αν είναι, που δυστυχώς δεν είναι, δεν αρκεί. Χρειάζεται και η ομονοούσα, και καλά ενημερωμένη, ελληνική κοινή γνώμη.
Ναι, ένα έθνος, για την ύπαρξη και την προκοπή του, χρειάζεται και τα ιστορικά σύμβολα και τους διαχρονικούς συμβολισμούς, που η επετειακή ετεροχρονισμένη επικαιρότητα πρέπει να φέρνει στο προσκήνιο. Στην Αράχωβα, λοιπόν, έλαβε χώρα ένα από τα κορυφαία γεγονότα της Ελληνικής Παλιγγενεσίας. Εκεί έλαμψε το άστρο του στρατηγού Γεώργιου Καραϊσκάκη. Επί κεφαλής άλλων εμπειροπόλεμων οπλαρχηγών και μιας χούφτας ελλήνων μαχητών εξολόθρευσε το εκστρατευτικό σώμα εκ 2500 Τουρκαλβανών, με επικεφαλής τον Μουστάμπεη, και σώθηκε στην κυριολεξία η Ελληνική Επανάσταση. Οι συγκρούσεις, που διήρκεσαν πέντε ημέρες, άρχισαν όταν το ημερολόγιο έγραφε, 17 του Νοέμβρη 1826.
Ναι, ο Καραϊσκάκης κατατάσσεται ‘‘στους διαλεχτούς της άρνησης και τους ακριβογιούς της πίστης’’. Ο ίδιος, με έκφραση ταπεινοφροσύνης, είχε πει μπροστά στον νεκρό ήρωα Μάρκο Μπότσαρη, ‘‘Ο Μάρκος ήταν τρανός, ούτε το δάχτυλό του δεν φθάνουμε εμείς. Άμποτε να πάω κι εγώ από τέτοιον θάνατο’’!
Τώρα, το τι θα μας πει η Γιάννα για όλα αυτά τα σύμβολα και τους συμβολισμούς, δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω.
Θα μου πείτε, γιατί τα λέω αυτά τα τελευταία, ίσως και εκτός θέματος. Μάλλον για αποπροσανατολισμό. Άβυσσος η ψυχή . . . !
Καλημέρα!
16 Νοεμβρίου 2019 – Γρηγόριος Δημ. Νούσιας.
“Οι διατυπούμενες θέσεις ή απόψεις, απηχούν τις προσωπικές θέσεις ή απόψεις του συγγραφέα ”, ΚΟΛ άρθρο 26